Aleksander Stanisław Merker, znany polski prawnik, urodził się 9 listopada 1924 roku w Oświęcimiu. Jego niezwykle bogata kariera zawodowa obejmowała m.in. specjalizację w dziedzinie prawa wyznaniowego.
Jako polityk, Merker pełnił wysokie funkcje w administracji, a w szczególności w Urzędzie do Spraw Wyznań, gdzie jego działania miały znaczący wpływ na kształtowanie polityki dotyczącej kwestii religijnych w Polsce.
Jego praca oraz doświadczenie stanowią ważny przyczynek do zrozumienia obszaru prawa wyznaniowego i jego zastosowania w praktyce, co pozostaje istotne do dziś.
Merker zmarł 15 lipca 2012 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej historii prawa.
Młodość i edukacja
Był trzecim dzieckiem Józefa Merkera oraz Anastazji Zaruby, która pochodziła z Czech. W Oświęcimiu, gdzie spędził swoje dzieciństwo, rozpoczął edukację i przed II wojną światową zakończył naukę w trzeciej klasie czteroletniego Gimnazjum im. Stanisława Konarskiego. Po wojnie kontynuował naukę w tym samym gimnazjum, a następnie również w liceum, jednocześnie podejmując pracę w oświęcimskim magistracie.
W lutym 1945 roku wstąpił do Związku Walki Młodych, a w październiku 1946 roku przystąpił do Polskiej Partii Robotniczej. W późniejszym okresie, aż do 1990 roku, był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a od 1999 roku należał do Sojuszu Lewicy Demokratycznej.
Po pomyślnym zdaniu matury, kontynuował swoje studia, wybierając kierunek administracji na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Po ukończeniu tych studiów, podjął jeszcze uzupełniające dwuletnie studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1959 roku uzyskał tytuł magistra prawa.
Praca w administracji państwowej
W latach 1956-1959 Aleksander Merker pełnił funkcję wicedyrektora w Gabinecie Ministra Oświaty. Jego kariera w administracji publicznej nabrała tempa, gdy w kwietniu 1959 roku rozpoczął pracę w Urzędzie do Spraw Wyznań. Na początku piastował stanowisko starszego radcy, a następnie radcy prawnego. W 1967 objął stanowisko naczelnika Wydziału Rzymskokatolickiego.
W miarę postępu swojej kariery, w 1972 roku został zastępcą dyrektora urzędu. W 1983 roku awansował na dyrektora generalnego Urzędu do Spraw Wyznań (UdSW). Jego zaangażowanie w sprawy kościelne i państwowe było widoczne w latach 1980-1989, kiedy to był członkiem Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu i Episkopatu, pełniąc funkcję sekretarza po stronie rządowej.
W 1990 roku, po 31 latach działalności w UdSW, Merker został mianowany likwidatorem urzędu, przechodząc jednocześnie na emeryturę. Od tego momentu zaczął pełnić rolę eksperta w zakresie prawa wyznaniowego w Klubie Parlamentarnym SLD.
Rodzina
W 1952 roku Aleksander Merker zawarł związek małżeński z tkaczką Anną Pietrzak, która zmarła w 1975 roku. Para ta doczekała się dwóch synów.
Śmierć i pogrzeb
Obdarzony niezwykłym życiem, Aleksander Merker zmarł 15 lipca 2012 roku. Jego pogrzeb odbył się 20 lipca i został uroczyście zorganizowany na Wojskowych Powązkach, w kwaterze A37-1-6.
Publikacje
Do publikacji Aleksandra Merkera zaliczają się różne ważne prace, które miały znaczący wpływ na rozwój myśli religijnej oraz prawnej w Polsce.
- Jan Wierusz-Kowalski (red.), Wokół soborowej deklaracji o wolności religijnej [materiały szkoleniowe], Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa, 1967,
- Tylko w Polsce… w: Pro bono Republicea. Księga jubileuszowa profesora Michała Pietrzaka, red. P. Borecki, A. Czohara, T.J. Zieliński, LexisNexis, Warszawa, 2009, ISBN 978-83-7620-262-4.
Przypisy
- a b c d e 100 lat Liceum Konarskiego - Wspomnienia Aleksandra Merkera c.d.. [dostęp 20.07.2012 r.]
- Nekrolog na stronie „Gazety Wyborczej”. [dostęp 20.07.2012 r.]
- P. Borecki, C. Janik (wybór i opracowanie naukowe), Komisja Wspólna Przedstawicieli Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i Konferencji Episkopatu Polski w archiwaliach z lat 1989–2010, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa, 2011.
- A. Friszke, PRL wobec Kościoła. Akta Urzędu do Spraw Wyznań 1970-1978, Biblioteka „Więzi”. Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa, 2010.
- P. Raina, Cele polityki władz PRL wobec Watykanu, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, 2001.
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Zofia Dunajczan | Adam Druks | Szymon Kluger | Beata Morawiec | Kazimierz Panek | Józef Jakubowicz (więzień obozów)Oceń: Aleksander Merker