Henryk Kocój to uznany polski historyk, którego życie i kariera były nierozerwalnie związane z historią Polski. Urodził się 3 marca 1931 roku w Oświęcimiu, a jego pasja do badań historycznych prowadziła go przez lata intensywnej pracy naukowej.
Zmarł 4 listopada 2024 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek akademicki i liczne osiągnięcia, które na zawsze wpisały go w annały polskiej historiografii. Henryk Kocój nosił tytuł profesora doktor habilitowanego, co świadczy o jego wysokich kwalifikacjach oraz zaangażowaniu w rozwój wiedzy historycznej w Polsce.
Życiorys
Henryk Kocój był synem Mieczysława i Heleny z domu Kotlarskiej, a jego dziadkiem był powstaniec styczniowy Jan Kotlarski. W swojej karierze naukowej związany był z Instytutem HistoriiUniwersytetu Śląskiego oraz Katedrą Humanistycznych Podstaw Kultury Fizycznej Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach. Jego główne obszary badań obejmowały historię nowożytną Polski oraz światową z XVII i XVIII wieku, a w szczególności koncentrował się na problematyce trzech rozbiorów Polski.
Henryk Kocój był absolwentem historii na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie studiował w latach 1950–1954. W trakcie swojego okresu nauki, aktywnie uczestniczył w działalności Koła Historyków Studentów UJ, pełniąc funkcję prezesa w latach 1953–1954. Jego praca magisterska nosiła tytuł „Francja a powstanie Kościuszkowskie” i została obroniona w roku 1954.
W późniejszych latach obronił rozprawę doktorską pt. „Prusy a Powstanie Listopadowe” w 1961, a także habilitację na temat „Saksonia a Polska w czasie Sejmu Czteroletniego” w 1976. W wyniku swoich osiągnięć, w 1980 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego Uniwersytetu Śląskiego.
W latach 1958–1965 pracował na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w latach 1965–1976 wykładał w ówczesnej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Od 1976 do 2005 roku był wykładowcą w Instytucie Historii Uniwersytetu Śląskiego.
Wybrane publikacje
Prace naukowe
Henryk Kocój ma na swoim koncie wiele cennych publikacji, które koncentrują się głównie na historii Polski, szczególnie w kontekście XVIII i XIX wieku. Poniżej przedstawiamy zestawienie najważniejszych jego prac, które wnoszą istotny wkład w badania nad dziejami tego okresu.
- Śląsk a insurekcja kościuszkowska, Katowice 1986,
- Zaborcy wobec Konstytucji 3 Maja, Katowice 1991,
- Der Untergang des Mai – Verfassung vom 1791 im Lichte der Korrespondenz Friedrich Wilhelm II mit dem Preußischen Gesandten Girolamo Lucchesini, Katowice 1999,
- Elektor saski Fryderyk August III wobec Konstytucji 3 Maja, Kraków 1999,
- Prusy wobec powstania kościuszkowskiego, Katowice 1999,
- Konstytucja 3 Maja w relacjach posła austriackiego w Warszawie Benedykta de Cachégo, Katowice 1999,
- Konstytucja 3 Maja w relacjach posła saskiego Franciszka Essena, Katowice 1999,
- Problem sukcesji saskiej w latach 1791–1792 w świetle ówczesnej korespondencji dyplomatycznej z Drezna i Merseburga (wybór materiałów archiwalnych), Katowice 1999,
- Dyplomacja pruska w przeddzień II rozbioru Polski (wybór materiałów archiwalnych), Katowice 2000,
- Beiträge zur Preussens Stellung gegenüber dem Kościuszko- Aufstand vom Jahre 1794. Ausgewählte Probleme, Katowice 2000,
- Od Sejmu Wielkiego do powstania listopadowego. Wybór materiałów źródłowych, artykułów i recenzji, Kraków 2002,
- Targowica i sejm grodzieński 1793 w relacjach posła pruskiego Ludwiga Buchholtza, Kraków 2005,
- Berlin wobec Konstytucji 3 maja, Kraków 2007,
- Relacje posła pruskiego Ludwiga Buchholtza o insurekcji kościuszkowskiej, Kraków 2007,
- Upadek Konstytucji 3 maja w świetle korespondencji Fryderyka Wilhelma II z posłem pruskim, Katowice 2008,
- Austria wobec Konstytucji 3 maja, Kraków 2008,
- Plany II rozbioru Polski w polityce Berlina w latach 1791–1792, Katowice 2008,
- Dyplomaci sascy wobec Sejmu Wielkiego, Kraków 2016.
Nagrody i odznaczenia
Henryk Kocój jest osobą, która została uhonorowana licznymi wyróżnieniami oraz odznaczeniami za swoje znaczące osiągnięcia. Wśród jego nagród można wymienić:
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- tytuł zasłużonego dla Miasta Krakowa,
- wiele nagród I stopnia Rektora UŚ w Katowicach za działalność naukową.
Przypisy
- Zmarł prof. zw. Henryk Kocój – długoletni pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | Instytut Historii | Uniwersytet Śląski w Katowicach [online], 06.11.2024 r. [dostęp 07.11.2024 r.]
- MartaM. Tomczok MartaM. (red.), Henryk Kocój: bibliografia z okazji dziewięćdziesiątych urodzin Profesora, Wydanie I, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2021, ISBN 978-83-226-4035-7 [dostęp 15.11.2024 r.].
- MartaM. Tomczok MartaM. (red.), Henryk Kocój: bibliografia z okazji dziewięćdziesiątych urodzin Profesora, Wydanie I, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2021, s. 7, ISBN 978-83-226-4035-7 [dostęp 08.11.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tadeusz Szumiata | Bonawentura Lenart | Marcela Świątkowska | Jerzy Garus | Urszula Chowaniec | Piotr Setkiewicz | Bogdan Kamieński | Zdzisław Stuglik | Eufrozyn Sagan | Szymon Syreński (Syreniusz) | Rafał Pióro | Jan (Beber) z Oświęcimia | Tadeusz Szczerbowski | Noemi Zabari | Marek Wojdyło | Krzysztof A. Zajas | Grzegorz Ostasz | Andrzej KacorzykOceń: Henryk Kocój